- تىرامپنىڭ زەربىسىگە ئۇچرىغان ياۋروپا ئىتتىپاقى خىتاينى نىشانلىماقتا
- خىتاي دېڭىز ساقچىلىرى بىلەن ياپونىيە بېلىقچى پاراخوتلىرى ئارىسىدا سۈركىلىش چىقتى
- خىتاي «چەت ئەلنىڭ جازاسىغا قارشى تۇرۇش قانۇنى»نى ئىجرا قىلىشنى كۈچەيتتى
- تەيۋەننى قورال كۈچى بىلەن ئىگىلەشنى تەشۋىق قىلغان خىتايلار قوغلاپ چىقىرىلدى
- ما شىڭرۈي ئىسلام دىنىنى خىتايچىلاشتۇرۇش سىياسىتىنى قايتا-قايتا تەكىتلىدى
- تەيۋەن دائىرىلىرى خىتاي پاراخوتىنى تۇتۇپ قالغانلىقىنى ئېلان قىلدى
- تەيۋەن ھۆكۈمىتى تىرامپنىڭ تەيۋەننى تاشلىۋېتىشىدىن ئەنسىرىمەكتە
- تۈركىيەنىڭ سۇرىيەدىكى ھەرىكەتلىرى ئىسرائىلىيەنىڭ ئەندىشىسىنى قوزغىدى
- تۈركىيەنىڭ تېلېۋىزىيە پىروگراممىسىدا شەرقىي تۈركىستاندىكى زۇلۇم تونۇشتۇرۇلدى
- خىتاي خەلقئارا جەمئىيەتنىڭ كۆزىنى بوياشقا زور كۈچ سەرپ قىلماقتا
ئامېرىكا خىتاينىڭ باشقا ئەللەردىكى ئېكسپورتىغىمۇ تاقابىل تۇرۇشقا تىرىشماقتا
ئامېرىكا پىرېزىدېنتى دونالد تىرامپ خىتاينىڭ ئېكسپورتلىرىغا قاتتىق زەربە بېرىش تەدبىرلىرىنى كۈچەيتىپ، خىتاي بىلەن سودا قىلىدىغان دۆلەتلەرگە قارىتا ئىككىلەمچى جازا قويۇش ھەققىدە تەھدىت سالغان.
رويتېرس ئاگېنتلىقىنىڭ بۇ ھەقتىكى ئانالىز خەۋىرىدە بىلدۈرۈلۈشىچە، تىرامپ ئىككىنچى قېتىملىق ۋەزىپە مۇددىتىنىڭ يەتتە ھەپتىسى ئىچىدە، خىتاي ماللىرىغا قويۇلغان تاموژنا بېجىنى جەمئىي %20 ئۆستۈرۈپ، پۈتۈن دۇنيانىڭ سودا پىلانلىرىغا تەسىر كۆرسەتكەن. بۇ يېڭى تەدبىر خىتاينى ئوتتۇرىغا چىقىرىش ئىستراتېگىيەسىدىن پايدىلانغان دۆلەتلەرنى نىشان قىلغان بولۇپ، شىركەتلەرنى گېئوپولىتىكىلىق خەتەرنى تۆۋەنلىتىش ئۈچۈن تىجارەتنى خىتايدىن باشقا دۆلەتلەرگە يۆتكەشكە مەجبۇرلىغان.
گەرچە خىتاينىڭ 2024-2017-يىللىرى ئارىسىدا ئامېرىكىغا قىلغان ئېكسپورت نىسبىتى تۆۋەنلىگەن بولسىمۇ، ئەمما خىتاينىڭ خەلقئارالىق ئېكسپورت نىسبىتى ئاشقان. ئامېرىكا يەنە مېكسىكا، كانادا قاتارلىق ئىتتىپاقداشلىرىنى خىتاي ماللىرىغا باج قويۇشقا مەجبۇرلىغان.
ۋىيېتنام قاتارلىق دۆلەتلەر خىتاي سودىسىغا تايانغانلىقى سەۋەبلىك زىيان تارتسىمۇ، ھىندىستان ئۆزىنىڭ 2030-يىلىغا بارغاندا ئامېرىكا بىلەن ئىككى تەرەپلىمە سودىسىنى كۆرۈنەرلىك ئاشۇرۇش پىلانى بىلەن پايدىلىق پۇرسەتلەرنى كۆرمەكتىكەن. بىراق مەۋجۇت تەمىنلەش زەنجىرىنىڭ مۇرەككەپلىكى ۋە خىتاينىڭ ئىشلەپچىقىرىش ئىقتىدارى خىتاينى پۈتۈنلەي چەتكە قېقىش مەسىلىسىنى قىيىنلاشتۇرغان. بۇ تەمىنلەش زەنجىرىنىڭ قايتىدىن قۇرۇلۇشىنىڭ ئومۇميۈزلۈك بولماي، تەدرىجىي ۋە تاللانما ھالدا ئېلىپ بېرىلىدىغانلىقىنى كۆرسىتىدىغان بولۇپ، ئامېرىكا-خىتاي مۇناسىۋىتىدىكى داۋاملىشىۋاتقان كەسكىنلىك خىتاي بىلەن ئامېرىكىنىڭ ئومۇميۈزلۈك سودا كېلىشىمى پۇرسىتىنى ئازايتماقتىكەن.
تەييارلىغۇچى: ئابدۇخەبەر رەجەپ